Ruilverkaveling – ik had aanleiding om me daar weer eens in te verdiepen. Ruilverkavelingsprojecten hebben het landelijk gebied van Nederland gerationaliseerd en recht getrokken, een nogal radical doorgevoerde herstructurering van het landschap zodat meer efficient kan worden geproduceerd. Later zijn er andere belangen bij gekomen – historische patronen van landgebruik, nieuwe natuur, tourisme. Maar vanaf het begin waren de rechte lijn en het compacte perceel het ideaal.
Ik heb ervaring uit de eerste hand met het uitvoeren van ruilverkavelingsprojecten, want ik ben een aantal jaren verantwoordelijk geweest voor een groep Kadaster collega’s die de ruilverkavelingsmachine ondersteunden. Kan me nog heel goed herinneren hoe ik met een van die collega’s en de voorzitter van de plaatselijke Landinrichtingscommissie rondreed over Schouwen-Duiveland. Het leek wel of ik met God zelf rondreed – voor deze twee mannen was het land plastisch. Ze hadden hier een boerderij gebouwd, daar een kanaal gegraven, daar een dijk gelegd. Hier bosjes geplant, daar bomen gerooid – niets was meer zoals het was. Ze hadden geen enkel vraagteken bij de juistheid van hun zaak – hun recht om het land te hervormen zodat het nog meer aardappels, uien en bieten zou voortbrengen. Ik had wel wat vraagtekens toen, maar de machine leek mij niet te stuiten. En inderdaad, meer dan 70% van het Nederlandse platteland is herordend in minder dan 80 jaar – een stille revolutie.
Er in het hier en nu over nadenkend vroeg ik me af of ik het principe – rationaliseer de ruimtelijke inrichting van Nederland – naar een ‘next level’ zou kunnen brengen: hoe zou heel Nederland er uitzien als ik haar vorm zou rationaliseren? Gelukkig kan ik dan gaan tekenen … Wat dagen later, en een aantal nieuwe skills rijker, heb ik nu zes schetsen van hoe Nederland er uit zou kunnen zien als ik er een algoritme overheen laat gaan. Klik op de links hier onder om de schetsen in beweging te zien.
