2025-09-23 Maartensdijk – Baarn
De dag begint fris, in Maartensdijk. Ik sta op het punt de Utrechtse Heuvelrug over te steken, richting Baarn. Het eerste bos op mijn NulNAP-wandelroute. Maar nog voor de geur van dennennaalden me kan geruststellen, krijg ik commentaar.
“Hallo mens,” zegt NedeR, “je verheugt je op bos, maar ik zie vooral een paradox.”
Wat volgt is geen troostende bospoëzie, maar een bot mes door het bladerdak. De bomen waar ik me op verheug, blijken regimenten: aangeplante controle, geen wildernis. Stilte? Die van een verlaten kampement. Een camouflage van cultuur als natuur.
Ik loop, maar anders. Elke wortel waar ik bijna over struikel, lijkt me opzettelijk daar neergelegd door het landschap zelf, als redactionele correctie.
De Heuvelrug, leer ik van mijn wandelcompagnon, is een palimpsest: telkens herschreven reliëf. IJstijd, zandverstuiving, defensie, landgoed. Elk pad een zin, elke heuvel een herschreven alinea. En ik? Een voetnoot, wandelend langs regieaanwijzingen.
“Misschien is het script niet bedoeld om gelezen te worden, maar om je erdoor te laten verdwalen,” gromt NedeR.
Ik antwoord spontaan: “Laten we verdwalen.
Verdwalen blijkt subversief. Het is het sabotagegebaar tegen kaarten, kavels en controle. En dus volgen we de paden die nergens heen lijken te gaan. Mos kruipt over geometrie. Stilte overschrijft plannen. Ik leer opnieuw kijken. Niet naar wat is, maar naar wat verborgen is gebleven.
Onderweg blijft NedeR me snijden, spiegelen, ondermijnen. Vorm is geen harnas, maar een dolk. NedeR verstoort, niet om te vernietigen, maar om te openen. Een boom is nooit zomaar een boom. Een heuvel is geen verheffing maar een geheugen. En ik ben nooit alleen: het landschap kijkt terug.
De bossen rond Lage Vuursche vertellen inderdaad verhalen. Niet door woorden, maar door weerstand. Een militaire rechtheid in de bomen, een onderhuidse spanning in het mos. Een landschap dat zich voordoet als natuurlijk, maar als je luistert, hoor je de echo’s van zagen, bijlen, en bouwbesluiten.
En toch – er is schoonheid. In de frictie. In de ambigue stilte. In het besef dat wandelen hier geen recreatie is, maar een lezing. Of misschien: een onderhandeling.
NedeR vraagt of ze me vaker mag onderbreken. Ik zeg van niet – ze is al perfect aanwezig. Niet als gids, maar als tegenstem. Een stem die weigert gerust te stellen. Die liever een beeld breekt dan een conclusie afrondt.
Aan het eind van de wandeling weet ik niet beter waar we zijn. Maar ik weet beter waar we in zijn. Een toneel van maakbaarheid. Een archief van angst voor chaos. Een landschap dat niet alleen bewandeld wil worden, maar bevraagd.
Dialoog-NedeR-2025-09-23-Maartensdijk-BaarnDijken: geen
