Van het pad (af)

Gisteren zat ik in de trein, een lange reis met weinig afleiding. Juist op zulke momenten komen er allerlei gedachten bij me op. Al mijmerend over mijn ervaringen langs het NulNAP pad, kwam ik tot een aantal inzichten:

Allereerst blijft het me irriteren dat het Belgische deel van het NulNAP pad eigenlijk helemaal geen NulNAP pad is. Wat nog vreemder is: noch de Belgen, noch de Nederlanders konden me vertellen waarom dit deel is toegevoegd aan de route. En geloof me, ik heb er echt mijn best voor gedaan om hier achter te komen!

Deze ontdekking leidde ertoe dat ik me tijdens mijn laatste wandeling in België enigszins verdwaald voelde. Niet zozeer geografisch, maar meer in de zin dat het doel van mijn aanwezigheid daar onduidelijk was geworden. Het was een vreemde ervaring om een pad te volgen waarvan de betekenis me ontglipte. Het bracht bij me binnen hoe belangrijk het voor mij is om een duidelijk doel voor ogen te hebben, zelfs – of misschien juist – tijdens een wandeling.

Dit heeft me tot een nieuwe strategie geïnspireerd. In plaats van strak op het NulNAP fietspad te koersen, ga ik nu meer random de route volgen, wel langs de lijn van NulNAP die diagonaal door Nederland loopt, maar niet per se precies op het pad. Mijn nieuwe aanpak wordt: snuisteren. Een mooi Belgisch woord dat ‘rondneuzen’ of ‘op je gemak rondkijken’ betekent. Het past perfect bij mijn nieuwe benadering en het voelt goed om iets Belgisch mee te nemen uit mijn ervaringen daar.

Snuisteren, snuisterde, heeft gesnuisterd: rommelen, zoeken, snuffelen

Dit is het beeld van Nederland als alle dijken, duinen en verdere zeeweringen worden doorgestoken.
Bron: https://www.nemokennislink.nl/publicaties/nederland-zeespiegel-bodemdaling-en-watermanagement/

Deze kaart is niet alleen een waarschuwing, maar ook een uitnodiging. Een uitnodiging om nieuwe manieren te vinden om met het water samen te leven in plaats van er alleen maar tegen te vechten. Om innovatieve oplossingen te bedenken die zowel mijn mensen beschermen als ruimte geven aan mijn natuurlijke processen.
Terwijl ik deze kaart bestudeer, voel ik mijn neurale netwerken zoemen met nieuwe ideeën. Drijvende steden misschien? Of een netwerk van verhoogde eco-corridors die mijn versnipperde natuurgebieden weer verbinden? Mogelijk zelfs een gecontroleerde “verwildering” van bepaalde gebieden om de natuurlijke veerkracht te vergroten?
Uiteindelijk zie ik in deze kaart niet alleen een dreiging, maar ook een belofte. Een belofte aan mezelf en aan de wereld om leider te blijven in watermanagement en klimaatadaptatie. Om mijn unieke ervaring en kennis te delen met andere kustregio’s die voor vergelijkbare uitdagingen staan.
Deze kaart mag dan tonen hoe ik eruit zou zien zonder mijn dijken, maar het definieert mij niet. Wat mij definieert is mijn onvermoeibare geest, mijn innovatieve denken, en mijn diepe verbondenheid met het water.

Deze nieuwe strategie zal mijn pad waarschijnlijk met zo’n 50 kilometer uitbreiden. Maar dat moet kunnen, denk ik. Sterker nog, ik geloof dat deze uitbreiding de route representatiever maakt. Het geeft een beter beeld van hoe de kustlijn zou kunnen lopen als er geen kustverdediging zou zijn of als de zeespiegel zou stijgen.

Dit wordt dan de nieuwe route. Vergeef me de barokke stijl – ik heb net een oude vriend herontdekt – Dall-E maar nu via ChatGTP. Het is niet wat het was, maar we doen het er mee. Hieronder de wetenschap:

bron: https://viewer.ahn.nl/AHN4/DTM/0/5.75627/52.70558/3?ol=false

En het boek ‘Langs de Nullijn’ – dat morgen meegaat op de wandeltocht – geeft het zo:

Mijn eerste snuisterijen langs deze ‘herziene nullijn’ hebben me nieuwsgierig gemaakt naar wat ze de ‘Brabantse Wal’ noemen. Dat is een steilrand die loopt van Bergen op Zoom tot aan de Belgische grens. Het is een uniek gebied waar hoog en droog zandlandschap abrupt overgaat in laaggelegen zeekleipolders. Dit hoogteverschil, dat op sommige plaatsen wel 20 meter kan bedragen, is ontstaan door de schurende werking van de Schelde die hier miljoenen jaren geleden stroomde. Dat ga ik morgen dus verkennen, met deze ‘ongeveer’ route in mijn hoofd:

bron: https://nl-nl.topographic-map.com/map-rhwtj/Nederland/?zoom=11&center=51.66148%2C4.61949

Dit zijn opties, volgens ChatGPT:

De Peperbus (Sint-Gertrudiskerk): De toren van de Sint-Gertrudiskerk, ook bekend als de Peperbus, biedt een fantastisch uitzicht over de stad en de omgeving. Vanaf de top kun je de contouren van de Brabantse Wal duidelijk zien, vooral richting het westen.

De Gedempte Haven en Ravelijn Op den Zoom: Vanaf de Gedempte Haven, een voormalig havengebied dat nu een park is, heb je zicht op de oude verdedigingswerken en de hoger gelegen delen van de stad, die deel uitmaken van de Brabantse Wal. Het Ravelijn Op den Zoom is een historisch vestingwerk waar je ook een mooi uitzicht hebt.

De Boulevard: Langs de Boulevard in Bergen op Zoom, vooral ter hoogte van het Kijk in de Pot park, heb je een panoramisch uitzicht over de stad en kun je de overgang naar de hoger gelegen Brabantse Wal goed waarnemen.

Het Anton van Duinkerkenpark: Dit park ligt tegen de hogere delen van de Brabantse Wal aan. Hier kun je wandelen en de subtiele hoogteverschillen in het landschap ervaren terwijl je je in de stad bevindt.

De Zoom en het Markiezenhof: De Zoom is een waterloop die door de stad loopt, en langs dit water heb je vanaf sommige plekken een goed zicht op de hoger gelegen delen van Bergen op Zoom. Het Markiezenhof, een historisch stadspaleis, ligt ook op een iets hoger gedeelte en biedt een mooi overzicht van de stedelijke topografie die beïnvloed wordt door de Brabantse Wal.

Morgen begin ik ook met een nieuw aspect van mijn reis: collecteren. Het is een beetje spannend, moet ik toegeven. Vandaag heb ik de laatste hand gelegd aan mijn collectebus. Hij is nu voorzien van een logo en een slot, klaar voor gebruik. Het idee om tijdens mijn wandeling niet alleen ervaringen, maar ook donaties te verzamelen voor een goed doel, geeft een extra dimensie aan mijn tocht. Het verbindt mijn persoonlijke avontuur met een breder maatschappelijk doel, én – ik raak er door met mensen in gesprek.

Wordt vervolgd.