Let there be lines

Hier laat ik de nieuwste versie zien van de ‘Verdichting’ oftewel ‘Compact’ teken-tool waar ik deze week mee aan de slag ben gegaan. Inspiratie voor Compact kwam van een interview waarin mijn gesprekspartner aangaf dat Nederland misschien wel ‘een beetje te compact’ aan het worden is.

Wat bij mij leidde tot de vraag hoe je ‘verdichting’ kunt onderzoeken met visuele middelen. Ik besloot een poging te wagen met behulp van generatief tekenen – waarbij de computer tekent op basis van een algoritme dat ik programmeer. Mijn Letmotiv: als deze tekening Nederland voorstelt, wanneer is het dan ‘te compact’?

Klik hier voor de video. Niet interactief, slechts een beetje generatief, maar het geeft een idee van hoe Compact beweegt en klinkt.

Uitgangspunt voor Compact was Substrate, een open-source generatieve tekening op basis van Processing. Processing is “een flexibel software schetsboek en een taal om te leren coderen binnen de context van de beeldende kunst.” What’s not to like? Substrate zat al een tijdje op mijn netvlies – credits gaan naar Jared Tarbell.

Tarbell: “But in reality, you can break the world down into these very simple rules that interact on orders of magnitude beyond what we’re capable of imagining. It’s a result of this phenomenon, this emergent phenomenon. I don’t know if it describes everything. In fact, I kind of don’t believe it does. I think there still are some very spiritual, mysterious elements to the universe. But certainly, thinking about problems computationally, you can get pretty far in understanding what’s actually happening.””

Ik werk graag met software. Het kan ook behoorlijk frustrerend zijn – vergeet een puntkomma en het ding gaat in rook op. Ik begon klein, gewoon met het tekenen van één lijn. Functionaliteit toevoegend terwijl ik verder ging. Zoals gewoonlijk zat er ook veel giswerk in, en gebeurden er ‘happy accidents’.

Om te beginnen moest ik de lijnen zich laten gedragen zoals ik wilde dat ze zich gedroegen – begin met één lijn, bovenaan het beeld, en vertak je vervolgens op een willekeurige manier uit deze eerste lijn. Daarna worstelde ik met de penseelstreken. De software had er zijn hart op gezet mono-color penselen te gebruiken, maar ik wilde dat elke penseelstreek veelkleurig zou zijn – maar dan slechts een béétje veelkleurig. Een hele wereld van try-outs zit er in die woorden ‘een beetje’. Het palet is afkomstig van een Mondriaan – gerandomiseerd, natuurlijk…

Toen heb ik het probleem opgelost dat de penseelstreek een sinoïde-achtig patroon had – wat ik niet wilde. Toen heb ik geluid toegevoegd. Het mixen van precies goed soort geluid was een hele onderneming – oor is nog meedogenlozer dan oog …. Dan…. nou ja, ik was de laatste dagen zo’n beetje weg van de wereld.

Op dit moment tel ik de vierde versie met vijfentwintigste iteratie van Compact. Het tekenen is volledig geautomatiseerd en gerandomiseerd. De kijker kan – via muisklik – onderbreken wanneer hij of zij vindt dat het ‘te compacte’ stadium is bereikt. Bij muisklik begint de tekening opnieuw. Een afbeelding van het specifieke ‘te compacte’ punt wordt opgeslagen voor onderzoek. Compact herhaalt ook elke 24 uur, dus aan het begin van de dag beginnen we blanco. En ik zeg “let there be line”.