Sprekend

In de periode dat ik Eemland ‘met de voeten’ onderzocht kwam ik veel mensen tegen. Mensen die in het gebied wonen en werken en die ik ben gaan opzoeken om ze te interviewen. Niet iets wat de wetenschap een ‘representatieve steekproef’ noemt, maar gewoon mijn neus achterna. Vaak stuurde iemand die ik interviewde me door naar een volgend persoon, onder de titel ‘die heeft ook hele interessante dingen te vertellen’. Nu ik mijn research in Eemland aan het afsluiten ben, herlas ik de interviews. Het leek me goed deze stemmen nog eens te laten spreken. Dat doe ik hier door de zes overkoepelende thema’s te benoemen die uit de twintig interviews naar voren komen, met bij ieder thema een of twee stemmen van geïnterviewden.

Maakbaarheid van het landschap

Maakbaarheid is een thema dat centraal staat in hoe Nederland zijn landschap en infrastructuur heeft ontworpen. In de interviews wordt benadrukt hoe het concept van maakbaarheid, hoewel ooit de kern van Nederlandse innovatie, steeds meer op de proef wordt gesteld door de sociale en ecologische beperkingen van deze aanpak.

“Ik associeer ‘maakbaarheid’ met ‘alles in de hand hebben,’ met controle en voorspelbaarheid. Nederland is een schoolvoorbeeld: mens, technologie en natuur zijn er niet los van elkaar te zien. Zij evolueren mét elkaar.” — Rolinka Kattouw, Teamlead Labs en Academy Next Nature Network​

“Wat betreft maakbaarheid struikelen we steeds over de grenzen van wat maakbaar is. Neem als voorbeeld het mixen van dure koophuizen en goedkope (sociale) huurwoningen. Dit mengen werkt niet.” — Iris Michels-Spee, Strategisch Omgevingsmanager Dunea​

Klimaatadaptatie

Klimaatadaptatie is een van de meest urgente thema’s in Nederland, en veel geïnterviewden maken zich zorgen over de kwetsbaarheid van de waterinfrastructuur, vooral in rivierengebieden. De strijd om de balans te vinden tussen waterveiligheid en toenemende zeespiegelstijging komt vaak naar voren.

“Over de (zee)dijken maak ik me momenteel niet zoveel zorgen – de rivierdijken zijn problematischer. Hoe lang gaan we die strijd volhouden?” — Edith van der Reijden, Directeur Veiligheidsregio Zeeland​

“We geven nu minder dan 1% van het bruto nationaal product uit aan waterveiligheid en waterkwaliteit. Zolang we het geld hebben, kunnen we Nederland verdedigen tegen het water.” — Henk van Blerck, landschapsarchitect​

Technologische vooruitgang en AI

Technologie, en specifiek de opkomst van AI, speelt een cruciale rol in het toekomstige landschap van Nederland. De interviews benadrukken de potentie van AI om zowel logistieke processen als zorg- en waterbeheer te transformeren.

“Op de Tweede Maasvlakte rijden alleen robots – via self-driving cars kunnen we die gedachte op heel Nederland projecteren.” — Rolinka Kattouw, Teamlead Labs en Academy Next Nature Network​

“Nieuwe technieken kunnen een sleutelrol spelen in klimaatadaptieve toepassingen, zoals het meten van waterstanden en het verbeteren van milieumaatregelen.” — Edith van der Reijden, Directeur Veiligheidsregio Zeeland​

Voedselproductie en duurzaamheid

Voedselproductie en duurzaamheid zijn onderwerpen van groeiend belang in Nederland. De focus op alternatieve technologieën, zoals kweekvlees, wordt gezien als een potentiële oplossing voor het verminderen van de druk op landbouwgrond.

“Ik zie een grote toekomst voor niet-grondgebonden landbouw, met name voor het maken van kweekvlees. We kunnen zoveel weilanden anders gebruiken.” — Rolinka Kattouw, Teamlead Labs en Academy Next Nature Network​

Sociale experimenten en stedelijke ontwikkeling

Sociale experimenten, zoals het mengen van verschillende sociale groepen in woonwijken, worden vaak genoemd als een manier om stedelijke ontwikkeling te verbeteren. Echter, veel geïnterviewden wijzen op de beperkingen van deze aanpak.

“We zouden ons vaker moeten afvragen: wat willen we nou écht? We denken te veel vanuit maakbaarheid zonder te kijken naar wat werkt in de praktijk.” — Iris Michels-Spee, Strategisch Omgevingsmanager Dunea​

Duurzaamheid en stedelijke vergroening

Het vergroenen van steden wordt door velen gezien als een noodzakelijke stap voor de toekomst. De geïnterviewden benadrukken dat stedelijke vergroening niet langer een luxe, maar een standaardpraktijk moet zijn.

“Het vergroenen van steden moet de standaard worden, niet iets waar steden mee kunnen ‘scoren’.” — Rolinka Kattouw, Teamlead Labs en Academy Next Nature Network​

“We moeten steden natuurlijker laten groeien door gebruik te maken van regeneratieve materialen die bijdragen aan een gezonde leefomgeving.” — Henk van Blerck, landschapsarchitect​